Volledige lijst van aanwijzende voornaamwoorden met voorbeelden

Hoe zou je iets vragen dat binnen je bereik ligt? 

Zou je zeggen "Kunt u mij de pen aangeven die hier naast mijn hand ligt?" of gewoon "Kun je me dit even aangeven?" 

Het antwoord ligt voor de hand... je zou de kortere, natuurlijkere optie kiezen.

Het eenvoudige woord "dit" is het direct communiceren van zowel locatie als je specifieke verzoek zonder enige verwarring.

En dat is precies wat we in deze blog behandelen. 

We vertellen je alles wat je moet weten over aanwijzende voornaamwoorden. 

Wat zijn aanwijzende voornaamwoorden, hoe werken ze en wanneer gebruik je deze, die, deze en die met vertrouwen. Je krijgt ook duidelijke voorbeelden die laten zien hoe ze werken in echte zinnen.

Laten we beginnen. 


Belangrijkste opmerkingen

  • De vier aanwijzende voornaamwoorden zijn dit, dat, deze en die, waarbij "dit" en "deze" nabijheid aangeven terwijl "dat" en "die" afstand aangeven. 

  • Aanwijzende voornaamwoorden staan op zichzelf en vervangen zelfstandige naamwoorden volledig, terwijl aanwijzende bijvoeglijke naamwoorden zelfstandige naamwoorden die erop volgen wijzigen. 

  • Aanwijzende voornaamwoorden werken verschillend in formeel schrift, informele conversatie en digitale communicatie. In professionele omgevingen gebruik je ze om duidelijk te verwijzen naar specifieke ideeën, terwijl ze in informele gesprekken vaak samengaan met gebaren of een emotionele toon.

  • Veel voorkomende fouten zijn onduidelijke antecedenten, afstandsverwarring, onderwerp-werkwoord onenigheid met meervoud aanwijzende voornaamwoorden, en overmatig gebruik dat de schrijfstijl verzwakt.


Definitie Aanwijzend voornaamwoord in de Engelse grammatica

Wat is een aanwijzend voornaamwoord precies? Aanwijzend voornaamwoorden zijn woorden die worden gebruikt om specifieke mensen of dingen aan te duiden op basis van afstand en aantal.

De vier aanwijzende voornaamwoorden zijn: dit, dat, deze en die.

De primaire functie van aanwijzende voornaamwoorden is het vervangen van zelfstandige naamwoorden, terwijl ze ook die de nabijheid aangeeft.

Maak je nooit meer zorgen dat AI je sms'jes herkent. Undetectable AI Kan je helpen:

  • Laat je AI-ondersteund schrijven verschijnen mensachtig.
  • Omleiding alle grote AI-detectietools met slechts één klik.
  • Gebruik AI veilig en vol vertrouwen op school en op het werk.
GRATIS proberen

Bijvoorbeeld:

  • Dit is kapot.

"Dit" vervangt de naam van het item en laat zien dat het dichtbij is.

  • Dat was onverwacht.
    "Dat" vervangt iets dat eerder is genoemd en toont afstand.

In tegenstelling tot bijvoeglijke naamwoorden, staan aanwijzende voornaamwoorden op zichzelf. Ze fungeren als onderwerp of lijdend voorwerp in een zin, niet als bijvoeglijk naamwoord. Voorbeeld: 

  • Die waren geweldig. (Die = onderwerp)
  • Deze zijn zwaar (deze = onderwerp)

Weten wat het gebruik van aanwijzend voornaamwoorden is, helpt je om duidelijk en beknopt te spreken (vooral in alledaagse spraak en informeel schrijven), omdat ze herhalingen voorkomen en het zinsverloop verbeteren.

Lijst van aanwijzende voornaamwoorden

Het Engels heeft vier aanwijzende voornaamwoorden.

Elk geeft twee dingen aan: hoeveel (enkelvoud of meervoud) en hoe ver (dichtbij of veraf).

De vier belangrijkste aanwijzende voornaamwoorden

VoornaamwoordAantalNabijheid
DezeEnkelvoudIn de buurt van
DatEnkelvoudVerre
DezeMeervoudIn de buurt van
DieMeervoudVerre

Zo werken ze: 

  1. Enkelvoud vs Meervoud
  • Gebruik dit en dat voor één item/persoon.
  • Gebruik deze en die voor meer dan één.
  1. Dichtbij vs Veraf
  • "Dichtbij" betekent fysiek dichtbij of iets dat net genoemd is.
  • "Ver" verwijst naar fysieke afstand, tijd in het verleden/de toekomst, of minder onmiddellijke relevantie.

Voorbeelden:

  • Dit is mijn telefoon. (Eén item, dichtbij)
  • Dat was zijn idee. (Eén item, verder weg of eerder in de tijd)
  • Dit zijn schone kleren. (Meerdere items, dichtbij)
  • Dat waren moeilijke dagen. (Meerdere items, ver in de tijd)

Hier is de geheugentip:  T-woorden tonen nabijheid:

  • Dit/Dit = Aanraakbaar
  • That/Those = Daar (verder weg)

"Zulke" wordt soms ook gebruikt met aanwijzende woorden, zoals in "Zo is het leven." Voorzichtig gebruiken. Het is formeler of archaïscher en vervangt niet direct een zelfstandig naamwoord zoals de kern vier.

Gebruik van aanwijzende voornaamwoorden in zinnen

Als je het je nog steeds afvraagt, wat is een aanwijzend voornaamwoordDeze sectie maakt het praktisch:

Het juiste gebruik van aanwijzende voornaamwoorden hangt af van de positie van de zin, de contextuele logica en de duidelijkheid van de verwijzing.

  1. Typische zinsbouw

Een aanwijzend voornaamwoord wordt meestal gevolgd door een koppelwerkwoord (is, was, zijn, waren), een actie werkwoord (middelen, uiterlijk, kosten), of een zelfstandig naamwoordelijk supplement. Voorbeelden:

  • Dit is dringend.
  • Die zijn zorgvuldig gekozen.
  • Dat helpt enorm.

Aanwijzend voornaamwoord werkt als onderwerp of object, niet als een modificator (waardoor het een aanwijzend bijvoeglijk naamwoord zou zijn).

2. Nabijheidslogica

Nabijheid kan zijn:

  • Fysiek: "Deze stoel" (hier), "Die tassen" (aan de andere kant van de kamer)
  • Tijdelijk: "Deze dagen" (nu), "Die dag" (in het verleden)
  • Gesprek: In dialoog verwijzen naar een recent of ver idee

3. Zin Positie en Functie

Aanwijzend voornaamwoorden kunnen functioneren als:

  • Onderwerpen: Dit is kapot.
  • Voorwerpen: Dat had ik niet verwacht.
    Aanvullingen: Het ging om het volgende.

Ze worden nooit gebruikt met een zelfstandig naamwoord, dan worden het bijvoeglijke naamwoorden (dit boek, die mensen).

4. Redundantie vermijden

Een van de meest praktische toepassingen van aanwijzende voornaamwoorden is het voorkomen van herhaling. In plaats van een zelfstandig naamwoord te herhalen:

  • Onjuist: Het ontwerp was gebrekkig. Het ontwerp veroorzaakte verwarring.
  • Correct: Het ontwerp was gebrekkig. Dat veroorzaakte verwarring.

Dit houdt het schrijven strak, duidelijk en minder robotachtig, vooral handig in gesproken Engels of informeel schrijven.

5. Contextuele gebruiksvoorbeelden

Dit (enkelvoud, dichtbij):

  • Dit is wat ik bedoelde. (een actueel punt verduidelijken)
  • Dit voelt anders. (emotionele context)
  • Dit laat zien hoe bevooroordeeld gegevens zijn. (academisch)

Dat (enkelvoud, ver/eerder):

  • Dat was niet nodig. (Verwijzend naar een eerdere opmerking)
  • Dat had ik niet verwacht. (reactie op een eerdere gebeurtenis)
  • Dat blijft de grootste uitdaging. (formele toon)

Deze (meervoud, dichtbij):

  • Dit zijn mijn aantekeningen. (onmiddellijk bezit)
  • Deze helpen me georganiseerd te blijven. (praktisch gebruik)
  • Dit zijn de kerngegevens. (professionele toon)

Die (meervoud, ver):

  • Dat waren slechts excuses. (Verwijzend naar eerdere uitspraken)
  • Ik zal die dagen nooit vergeten. (verhalende toon)
  • Deze benadrukken de gebreken van het model. (technische context)

6. Formeel vs. informeel register

  • Formeel: Deze bevindingen komen overeen met de hypothese.
  • Informeel: Dit is wild!
  • Verhaal: Dat moment veranderde alles.

Als je verkeerd gebruik van aanwijzende voornaamwoorden, onduidelijke antecedenten en dubbelzinnige voornaamwoordverwijzingen wilt opsporen, gebruik dan Grammaticacontrole.

Dit hulpmiddel helpt je om je tekst op een natuurlijke manier te laten vloeien en voorkomt robotachtige of repetitieve zinnen.

Aanwijzend voornaamwoord vs aanwijzend bijvoeglijk naamwoord

  • Wat is het verschil?

Hier zijn de belangrijkste verschillen tussen aanwijzende voornaamwoorden en aanwijzende bijvoeglijke naamwoorden 

AspectAanwijzend voornaamwoordAanwijzend Bijvoeglijk Naamwoord
DefinitieVervangt een zelfstandig naamwoord volledigWijzigt een zelfstandig naamwoord direct erna
Gevolgd door zelfstandige naamwoorden?GeenJa
Staat alleen? JaGeen
VoorbeeldDit is koudDeze soep is koud
Grammaticale rolOnderwerp of objectBijvoeglijk naamwoord (modifier van zelfstandig naamwoord)

Belangrijke tip: Als een zelfstandig naamwoord direct na het aanwijzend naamwoord komt, is het een bijvoeglijk naamwoord.

  • Visuele zinsvergelijkingen
ZinAanwijzendRolAantalNabijheid Context
Dit is pittigDezeVoornaamwoordEnkelvoudIn de buurt vanRestaurant
Deze curry is pittigDezeBijvoeglijk naamwoordEnkelvoudIn de buurt vanRestaurant
Dat waren luideDieVoornaamwoordMeervoudVerreKantoorbijeenkomst
Die opmerkingen waren luidDieBijvoeglijk naamwoordMeervoudVerreKantoorbijeenkomst
Dit is niet van mijDatVoornaamwoordEnkelvoudVerreE-mail
Deze e-mail is niet van mijDatBijvoeglijk naamwoordEnkelvoudVerreE-mail

Gebruik in:

  • Vragen:
    • Wat is dit? → Voornaamwoord
    • Wat is dit document? → Bijvoeglijk naamwoord
  • Verklaringen:
    • Deze zijn nieuw. → Voornaamwoord
    • Deze schoenen zijn nieuw. → Bijvoeglijk naamwoord
  • Opdrachten:
    • Neem dat. → Voornaamwoord
    • Neem die map. → Bijvoeglijk naamwoord
  • Hoe de twee niet te verwarren

Dit is de identificatiestrategie:

  1. Controleer wat er daarna komt
    • Zelfstandig naamwoord volgt → Bijvoeglijk naamwoord
    • Geen zelfstandig naamwoord → Voornaamwoord
  2. Vervangingstest
    • Ermee vervangen of ze
      • Dit is goed → Het is goed ✅ → Voornaamwoord
      • Dit product is goed → Het product is goed ❌ → Bijvoeglijk naamwoord
  3. Context Aanwijzingen
    • is, zijn, was, waren → volgen gewoonlijk voornaamwoorden
    • Zelfstandige naamwoorden zoals idee, plan, soep → signaalbijvoeglijke naamwoorden
  1. Vaak voorkomende verwarringpatronen
    • Zelfstandige naamwoorden herhalen na voornaamwoorden
    • Aanwijzende bijvoeglijke naamwoorden laten staan zonder zelfstandige naamwoorden

Vraag jezelf af:

  • Volgt er een zelfstandig naamwoord op het woord?
    → Ja = Bijvoeglijk naamwoord
    → Nee = voornaamwoord
  • Vervangt het iets of beschrijft het iets?
    → Vervangen = voornaamwoord
    → Beschrijvend = Bijvoeglijk naamwoord

Aanwijzende voornaamwoorden in verschillende contexten

Hieronder wordt uitgelegd hoe aanwijzende voornaamwoorden functioneren in verschillende situaties en hoe je ze effectief kunt gebruiken.

  1. Formeel schrijven (academisch, zakelijk, professioneel)

Gebruik in professionele en academische omgevingen demonstratieven om te verwijzen naar ideeën, bewijzen of eerder genoemde argumenten, maar volg altijd met duidelijkheid. 

Voorbeelden: 

  • Dit ondersteunt de theorie van cognitieve dissonantie.
  • Dat suggereert een fout in de voorafgaande analyse.

Vermijd vaag gebruik zoals "Dit is problematisch" tenzij het onderwerp waarnaar verwezen wordt onmiskenbaar duidelijk is uit de vorige zin.

  1. Ongedwongen gesprek

In het dagelijks spraakgebruik gaan demonstratieven vaak samen met gebaren of een emotionele toon. Voorbeelden: 

  • Dit is wild! (verwijst naar iets wat je net hebt meegemaakt of gezegd)
  • Dat was te gek! (emotioneel of tijdelijk afstandelijk)
  • Deze zijn geweldig! (meervoud, onmiddellijke context)
  1. Regionale variaties: Brits vs Amerikaans gebruik

Brits Engels is flexibeler met aanwijzingswoorden en gebruikt soms "that" waar Amerikaans Engels de voorkeur geeft aan "this".

  • UK: Dat is mooi, toch? (zelfs voor items in de buurt)
  • VS: Dit ziet er geweldig uit! (voor iets dat fysiek of contextueel dichtbij is)
  1. Digitale communicatie (sms, e-mail, sociale media)

In digitale omgevingen kunnen demonstratieven gemakkelijk vaag of te bot overkomen. Voorbeelden: 

  • Dit is hilarisch (vaak gebruikt als reactie op media/memes)
  • Dat is onaanvaardbaar. (formeel, maar kan hard overkomen in e-mail of Slack)
  • Deze (vaak gekoppeld aan links, lijsten of schermafbeeldingen)
  1. Culturele en contextoverschrijdende duidelijkheid

In multiculturele of meertalige omgevingen mogen demonstratieven nooit op zichzelf staan.

  • Onjuist: Dat is verkeerd.
  • Correct: Die conclusie is onjuist vanwege ontbrekende gegevens.

Hier lees je hoe je het gebruik van vage aanwijzingswoorden kunt vermijden. 

Als je zin begint met dit, dat, deze of die, vraag het dan:

  • Volgt er een duidelijk zelfstandig naamwoord of idee?
  • Kan de lezer gemakkelijk zien waar het naar verwijst?
  • Zou het zin hebben om het te vervangen door "het" of "ze"?

Voorbeelden:

  • Onjuist: Dit is onduidelijk. (Wat is "dit"?)
  • Correct: Dit deel van het verslag is niet duidelijk genoeg.

Zelfs na het beantwoorden van de drie vragen, als je inhoud nog steeds vaag aanvoelt of niet aansluit bij je publiek, probeer dan een AI Humanizer. 

Deze tool herschrijft je tekst op een manier die sterk lijkt op natuurlijk, menselijk schrijven.

Veelgemaakte fouten en hoe ze te herstellen

Verkeerd gebruik van aanwijzende voornaamwoorden kan je schrijven vaag, repetitief of grammaticaal fout maken.

Hier lees je hoe je de meest voorkomende fouten herkent en herstelt:

  1. Onduidelijke Antecedenten

Een aanwijzend naamwoord gebruiken zonder te specificeren waar het naar verwijst maakt de zin vaag.

  • Onjuist: Dit is verwarrend.
  • Correct: Deze uitleg is verwarrend.

Verduidelijk waar "dit" naar verwijst door het zelfstandig naamwoord te noemen.

  1. Afstandsverwarring

Het door elkaar halen van "dit/die" (dichtbij) met "dat/die" (veraf) creëert logische inconsistentie.

  • Onjuist: Die berg daar is hoog.
  • Correct: Die berg daar is hoog.

Gebruik "die/die" voor objecten die verder weg zijn in ruimte of tijd.

  1. Patronen van overmatig gebruik

Het herhalen van aanwijswoorden in elke zin verzwakt de stijl en duidelijkheid.

  • Onjuist: Dit is geweldig. Dit is nuttig. Dit is duidelijk.
  • Correct: Dit is geweldig-helpend en ook duidelijk.

Combineer ideeën of herformuleer ze om redundantie te verminderen.

  1. Fouten in de overeenkomst

Het gebruik van meervoudsaanwijzers ("deze/die") met enkelvoudige werkwoorden of zelfstandige naamwoorden veroorzaakt een onderwerp-werkwoord mismatch.

  • Onjuist: Dit is het probleem.
  • Correct: Dit zijn de problemen.

Koppel meervoudsaanwijzers aan meervoudswerkwoorden/ zelfstandige naamwoorden.

  1. Redundantie

Het herhalen van aanwijswoorden verwart onbedoeld de betekenis.

  • Onjuist: Dit boek is van mij.
  • Correct: Dit boek is van mij.

Verwijder onbedoelde duplicaten tijdens het proeflezen.

  1. Verkeerde nummerweergave

Het gebruik van "die" met een enkelvoudig zelfstandig naamwoord creëert een getalverschil.

  • Onjuist: Die stoel is kapot.
  • Correct: Die stoel is kapot.

Zorg ervoor dat het aanwijzend naamwoord in aantal overeenkomt met het zelfstandig naamwoord.

Probeer onze AI Detector en Humanizer uit in de widget hieronder!

Eindgedachten

Wat is een aanwijzend voornaamwoord? Het is een klein grammaticahulpmiddel dat wordt gebruikt voor duidelijke communicatie.

Weet je nog steeds niet zeker hoe je aanwijzende voornaamwoorden moet gebruiken? 

Vraag jezelf af: is het object dichtbij of veraf? Enkelvoud of meervoud? Dat is je antwoord.

Aanwijzende voornaamwoorden zijn niet ingewikkeld. Maar ze hebben wel duidelijkheid nodig.

In deze blog hebben we alles uit de doeken gedaan, van definities en voorbeelden tot praktische gebruikstips en veelvoorkomende fouten. 

Dus nu gaat het erom dat je het toepast. De volgende keer dat je "dit," "dat," "deze," of "die," schrijft 

Vraag: is het duidelijk waar ik naar verwijs? Zal de lezer precies weten wat ik bedoel?

Als het antwoord ja is, ben je op de goede weg. Zo niet, herzie dan. Die extra seconde denkwerk zal je schrijven preciezer maken. 

Hulp nodig bij het oppoetsen van je grammatica? Gebruik Niet detecteerbare AIhulpmiddelen voor directe duidelijkheid en nauwkeurigheid.

Undetectable AI (TM)